Ο αρχαιολογικός χώρος της Πέλλας, πρωτεύουσα του αρχαίου Μακεδονικού βασιλείου και γενέτειρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ωστόσο, πρόσφατα βρέθηκε στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου, ύστερα από τη δημοσίευση ενός βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα που αποτυπώνει εικόνες εγκατάλειψης και αδιαφορίας.
Το βίντεο έχει γίνει viral, προκαλώντας κύμα αντιδράσεων από πολίτες, αρχαιολόγους και πολιτιστικούς συλλόγους.
Οι εικόνες δείχνουν κατεστραμμένα στέγαστρα, βλάστηση που έχει κατακλύσει τα μνημεία και έλλειψη βασικής συντήρησης.
Επίσης δείχνει περιττώματα ζώων και κατεστραμμένες υποδομές. Παράλληλα καταγγέλεται πως δεν υπάρχει φύλαξη ενώ η πρόσβαση οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ή της νύχτας στον χώρο, ο οποίος δεν φυλάσσεται, είναι ανεμπόδιστη.
Αυτό το βιντεοληπτικό υλικό που είδε το φως της δημοσιότητας προφανώςεκθέτει και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου αλλά και τη χώρα.
Μετά τις αντιδράσεις, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας απάντησε δημόσια, μέσω της επίσημης σελίδας της στο Facebook.
Στην ανακοίνωση γίνεται προσπάθεια να εξηγηθεί η κατάσταση, παραθέτοντας τεχνικά προβλήματα, έλλειψη προσωπικού και αναμονή για χρηματοδοτήσεις.
H ανακοίνωση:
Οι αντιδράσεις της Υπουργού Πολιτισμού
Από την πλευρά της, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη μετά την δημοσιοποίηση των βίντεο επισκέφθηκε τον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας και το αρχαιολογικό μουσείο και σε δηλώσεις της ανέφερε ότι ένα βίντεο, που ανέβηκε στο Tiktok και έδειχνε μια εικόνα άσχημη για τον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Το χαρακτήρισε μάλιστα… προσβλητικό και είπε ότι θα κινηθεί νομικά εναντίον αυτών των ανθρώπων, που μπήκαν παράνομα στον χώρο και ανήρτησαν το συγκεκριμένο βίντεο.
Με αφορμή το συγκεκριμένο συμβάν και τα βίντεο, η παράταξη «Αλλαγή στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» αναφέρει σε ανακοίνωσή της πως «οι ζημιές είναι εμφανείς, όπως και η εκκωφαντική απουσία του αρμόδιου Υπουργείου, η υπουργός του οποίου που έσπευσε να επισκεφθεί τον χώρο για να κουνήσει το δάχτυλο στους υπαλλήλους και στους υπηρεσιακούς παράγοντες».
Αναλυτικά η ανακοίνωση της παράταξης «Αλλαγή στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας»:
«Με αφορμή ένα βίντεο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και δείχνει εικόνες ντροπής για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο Αρχαιολογικός Χώρος της Πέλλας, αλλά και με αφορμή την εκεί επίσκεψη της υπουργού Πολιτισμού μετά την κυκλοφορία του βίντεο, η οποία ουσιαστικά επιβεβαίωσε την αδιαφορία της Πολιτείας για τον μεγάλης ιστορικής σημασίας αρχαιολογικό χώρο, ήρθε στην επικαιρότητα το μέγα ζήτημα της ανάδειξης των σημαντικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας. Και μάλιστα αυτό συμβαίνει, κατά τραγική σύμπτωση, τις ημέρες που αποκαλύπτεται μια θλιβερή διεθνής και ευρωπαϊκή πρωτιά της χώρας μας.
Η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη στον κόσμο και συγχρόνως πρώτη στην Ευρώπη, ως προς τη μείωση του πληθυσμού της. Με πρώτη στον κόσμο την εμπόλεμη Ουκρανία και δεύτερη μια μικρή νησιωτική χώρα του Ειρηνικού Ωκεανού, ονόματι Τουβαλού, η οποία απειλείται να καταποντιστεί εξ αιτίας της κλιματικής κρίσης.
Η μη ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Ελλάδας δεν συμβάλλει στην οικονομική ανάκαμψη της χώρας που μαστίζεται από φτώχεια και ακρίβεια, σύμφωνα με τη Eurostat. Μια πραγματικότητα που επιβεβαιώνεται από τη μείωση του πληθυσμού της κατά 1,6% τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσμα της φυγής των νέων που την εγκαταλείπουν προς ανεύρεση καλύτερων συνθηκών εργασίας και διαβίωσης. Τα πράγματα ως προς τη μείωση του πληθυσμού γίνονται ακόμη χειρότερα για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Καθώς 4 δήμοι της βρίσκονται ανάμεσα στους 15 δήμους της χώρας με τη μεγαλύτερη μείωση του πληθυσμού.
Με τον πρώτο δήμο της χώρας σε μείωση πληθυσμού, τον δήμο Ν. Ζίχνης να βρίσκεται στην ΠΕ Σερρών. Πρόκειται, όχι τυχαία, για τον δήμο όπου η κυβέρνηση σχεδιάζει να εγκαταστήσει ένα φαραωνικό φωτοβολταϊκό πάρκο έκτασης 3.000 στρεμμάτων, παραβλέποντας την αντίθεση τόσο της τοπικής, όσο και της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Μια εγκατάσταση που, εκτός της υποβάθμισης της αγροτικής γης την οποία θα προκαλέσει, κινδυνεύει να καταστρέψει και ένα σπάνιο μνημείο της φύσης, ηλικίας 3 εκατομμυρίων ετών, το μοναδικό συγκρότημα των σπηλαίων της Αλιστράτης.
Τα ίδια ακριβώς συμπτώματα εγκατάλειψης συναντώνται, όμως, και στην ΠΕ Πέλλας. Όπου η εγκατάλειψη του εμβληματικού ιστορικά Αρχαιολογικού Χώρου αποτελεί την κορυφή ενός παγόβουνου υποβάθμισης και απαξίωσης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής. Η γενέτειρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αντί να αποτελεί έναν πυλώνα πολιτισμού, ιστορικής μνήμης και διεθνούς τουριστικής προβολής, έχει μετατραπεί κυριολεκτικά σε ξέφραγο αμπέλι: Το βίντεο που κυκλοφορεί δείχνει περιττώματα ζώων, κατεστραμμένες υποδομές, μηδενική φύλαξη και ανεμπόδιστη πρόσβαση οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ή της νύχτας στον χώρο, ο οποίος δεν φυλάσσεται. Οι ζημιές είναι εμφανείς, όπως και η εκκωφαντική απουσία του αρμόδιου Υπουργείου, η υπουργός του οποίου που έσπευσε να επισκεφθεί τον Χώρο για να κουνήσει το δάχτυλο στους υπαλλήλους και στους υπηρεσιακούς παράγοντες. Λες και ήταν δικό τους θέμα τα ανολοκλήρωτα έργα στην Αρχαία Πέλλα. Κι ακόμη, έσπευσε στον αρχαιολογικό χώρο για να κουνήσει το δάχτυλο στους δημιουργούς του βίντεο.
Επειδή, λέει, μπήκαν χωρίς άδεια σε έναν αφύλακτο χώρο… Είναι τουλάχιστον ειρωνικό ότι η κυβέρνηση, που ωρύονταν για προδοσία ενάντια στους αρχαίους μας προγόνους και τον Μεγαλέξανδρο με αφορμή τη Συμφωνία ων Πρεσπών όσο ήταν στην αντιπολίτευση, μετά το κρεσέντο «πατριωτισμού» και τις πομπώδεις κορώνες, σήμερα και μετά από έξι χρόνια έρχεται στη γενέτειρα του Μεγάλου Αλέξανδρου και κατηγορεί τρίτους για την δική της αδιαφορία για τον αρχαιολογικό χώρο.
Κατά την επίσκεψή της στον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας μάλιστα, η υπουργός Πολιτισμού κα Μενδώνη αναφέρθηκε στα κτήρια υποδομής που παρουσιάζονται ως «εγκαταλειμμένα» και εξήγησε ότι αυτά δημιουργήθηκαν βάσει ενός σχεδίου του Υπουργείου Πολιτισμού 25 χρόνια πριν, το οποίο προέβλεπε ότι η σύγχρονη είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο θα γινόταν από τον ίδιο τόπο που βρίσκονταν στην αρχαιότητα.
Με βάση τη συγκεκριμένη παραδοχή έχει σημασία να απαντηθεί: Ποιοι παράγοντες ήταν αυτοί που δεν επέτρεψαν και που συνεχίζουν και σήμερα να μην επιτρέπουν να υλοποιηθεί ο συγκεκριμένος σχεδιασμός; Γιατί έχει εγκαταλειφθεί αυτό το αρχικό σχέδιο και τι έκανε η σημερινή κυβέρνηση για να το ολοκληρώσει; Τι έγινε με τη χρηματοδότηση αυτού του σχεδίου; Υπάρχουν υπηρεσίες ή τοπικοί φορείς που ολιγώρησαν και ποιες ευθύνες υπάρχουν για αυτή την αναβολή; Επιπλέον, στην ίδια συνέντευξη η κα Μενδώνη ανέφερε χαρακτηριστικά: “Ο Αλέξανδρος ξεκίνησε από εδώ και συνδυάζει τρεις μαγικές περιοχές της Μακεδονίας μας: Την Πέλλα, τις Αιγές και το Δίον. Είναι τρεις χώροι ιεροί, τους οποίους πρέπει να σεβαστούμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό και να τους προβάλουμε όσο γίνεται περισσότερο”.
Με βάση αυτή τη δήλωση της υπουργού, έχει σημασία η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας να απαντήσει: Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες που η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει πάρει για να ενοποιήσει αυτούς τους ιστορικούς χώρους, προκειμένου να αναδειχθούν τα συγκεκριμένα μνημεία; Σε ποια ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά πρωτόκολλα έχει επιδιώξει η Περιφέρεια και σε ποια έχει εντάξει αυτή τη δράση της ενοποίησης των τριών αρχαιολογικών χώρων μέχρι σήμερα; Πόσα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης αξιοποίησε η ΠΚΜ για την ανάδειξη των συγκεκριμένων αρχαιολογικών χώρων; Θα ανταπεξέλθει, επιτέλους, η Περιφέρεια στο ρόλο της; Θα καταφέρει να λειτουργήσει ως φορέας που θα κάνει ουσιαστικά βήματα για την ανάδειξη και προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του τόπου μας, αξιοποιώντας αποτελεσματικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή της;
Το Υπουργείο και η Περιφέρεια είχαν – και έχουν – την ευθύνη να εξασφαλίσουν ότι οι αρχαιολογικοί χώροι μεγάλης ιστορικής αξίας θα είναι έτοιμοι να προσελκύσουν τόσο τους Έλληνες επισκέπτες, όσο και τα εκατομμύρια των ξένων τουριστών. Αυτό σημαίνει συμβολή στην Ανάπτυξη του τόπου μας. Και αυτή είναι η κατεύθυνση της πολιτικής που πρέπει να ασκηθεί για να συγκρατηθεί το κύμα εγκατάλειψης από τους νέους, ώστε να αναστραφεί το ανησυχητικό φαινόμενο της μείωσης του πληθυσμού.
Η παράταξη “Αλλαγή στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας” ζητά: Να ληφθεί πρόνοια για τον καθαρισμό και τη φύλαξη του Αρχαιολογικού Χώρου Πέλλας με άμεση αποκατάσταση των ζημιών, ώστε να γίνει εύκολα προσβάσιμος και να αποκτήσει τις κατάλληλες υποδομές ώστε να γίνει επισκέψιμος. Να υπάρξει διαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων και αποτελεσματική αξιοποίηση όλων των νέων ψηφιακών εργαλείων, για την ανάδειξη της πολιτισμικής μας ταυτότητας και κληρονομιάς. Να κατατεθεί και να εφαρμοστεί ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης του αρχαιολογικού χώρου και δικτύωσής του με άλλους αντίστοιχους χώρους στην Κεντρική Μακεδονία, ώστε αυτό να συνδεθεί με άλλους προορισμούς πολιτιστικού και τουριστικού ενδιαφέροντος. Ο επικεφαλής της παράταξης Γιάννης Μυλόπουλος, Καθηγητής ΑΠΘ, έκανε την εξής δήλωση: «Η αγροτική ανάπτυξη στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας υποβαθμίζεται, η αγροτική γη εγκαταλείπεται, το περιβάλλον ερημοποιείται και τα σπάνια μνημεία της φύσης, όπως τα σπήλαια της Αλιστράτης, απειλούνται, εξ αιτίας της ιδιωτικοποίησης της υπαίθρου και των οικοσυστημάτων της από το ενεργειακό καρτέλ που έχει αναλάβει ολιγοπωλιακά την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων και συστημάτων ανεμογεννητριών, εκμεταλλευόμενο κερδοσκοπικά την «πράσινη» ενέργεια σε όλη την Ελλάδα. Και επιπλέον, τα σπάνια μνημεία της ιστορίας και του πολιτισμού που βρίσκονται στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, όπως ο Αρχαιολογικός Χώρος της Πέλλας, αντί να αναβαθμίζονται για να προσελκύουν το ενδιαφέρον εκατομμυρίων τουριστών από όλο τον κόσμο, λειτουργώντας σαν πυλώνες Ανάπτυξης και Πολιτισμού, εγκαταλείπονται στην τύχη τους και απαξιώνονται.
Με συνέπεια η Ελλάδα να κατέχει το θλιβερό προνόμιο να πρωταγωνιστεί τόσο διεθνώς, όσο και στην Ευρώπη στη μετανάστευση των νέων και στη μείωση του πληθυσμού της. Με την Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας να έχει τα πρωτεία στη χώρα ως προς αυτόν τον δείκτη, με σημαντικά ποσοστά μείωσης του πληθυσμού της.
Η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας πρέπει να αφήσει τα έργα βιτρίνας και να εργαστεί για την ανάδειξη των πλούσιων συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιφέρειας. Που είναι οι περιζήτητοι στον κόσμο καρποί της γης της, το ιδιαίτερο κλίμα, το φυσικό περιβάλλον της, όσο και τα ιστορικά της μνημεία και τα μνημεία του πολιτισμού της. Η Περιφέρεια πρέπει να αντιληφθεί ότι ο πλούτος του τόπου μας είναι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Τα οποία πρέπει να εργαστεί για να αναδείξει. Ο τόπος μας, η φύση, η ιστορία και ο πολιτισμός μας δεν αξίζουν την εγκατάλειψη που τους επιφυλάσσεται σήμερα. Αξίζουν τη φροντίδα, τον σεβασμό και την αξιοποίηση τόσο από το κράτος, όσο και από την περιφέρεια».
Από zougla.gr