Ο ιός Κοξάκι (Coxsackie) είναι μέλος της οικογένειας των εντεροϊών (η οποία περιλαμβάνει επίσης τον ιό της πολιομυελίτιδας και της ηπατίτιδας Α) και ζει στον ανθρώπινο πεπτικό σωλήνα. Μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο, συνήθως όταν δεν πλένουμε καλά τα χέρια μας και τις επιφάνειες που έχουν μολυνθεί από περιττώματα. Σε αυτές τις επιφάνειες ο ιός Κοξάκι μπορεί να επιζήσει για αρκετές ημέρες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ιός Κοξάκι προκαλεί ήπια γριππώδη συμπτώματα που φεύγουν χωρίς θεραπεία. Αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές λοιμώξεις.
Συμπτώματα
Ο ιός Coxsackie (Κοξάκι) μπορεί να παράγει μια ευρεία ποικιλία συμπτωμάτων. Περίπου τα μισά από όλα τα παιδιά που μολύνονται με τον ιό, δεν έχουν συμπτώματα. Άλλα εκδηλώνουν ξαφνικά υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο και μυϊκούς πόνους, ενώ μερικά παιδιά έχουν επίσης πόνο στο λαιμό, κοιλιακή δυσφορία, ή ναυτία. Ένα παιδί με τον ιό Κοξάκι μπορεί απλά να έχει πυρετό, αλλά να μην έχει άλλα συμπτώματα. Στα περισσότερα παιδιά, ο πυρετός διαρκεί περίπου τρεις ημέρες και στη συνέχεια εξαφανίζεται.
Ο ιός Κοξάκι μπορεί επίσης να προκαλέσει πολλά διαφορετικά συμπτώματα που επηρεάζουν διαφορετικά μέρη του σώματος:
Λοίμωξη σε χέρια, πόδια και στόμα: Ένα είδος του ιού coxsackie, προκαλεί επώδυνες φλύκταινες με κόκκινο χρώμα στον λαιμό, στην γλώσσα, τα ούλα, την σκληρά υπερώα, στο εσωτερικό από τα μάγουλα, καθώς και στις παλάμες των χεριών και στα πέλματα των ποδιών.
Ερπητική κυνάγχη: Μια μόλυνση του λαιμού που δημιουργεί φουσκάλες με κόκκινο δακτύλιο και έλκη στις αμυγδαλές και την μαλακή υπερώα.
Αιμορραγική επιπεφυκίτιδα: Μια λοίμωξη που επηρεάζει το λευκό τμήμα των ματιών. Η αιμορραγική επιπεφυκίτιδα αρχίζει συνήθως ως πόνος του οφθαλμού, που ακολουθείται γρήγορα από κόκκινα, υγρά μάτια με οίδημα, ευαισθησία στο φως και θολή όραση.
Περιστασιακά, ο ιός Κοξάκι μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρές λοιμώξεις που μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν με εισαγωγή σε ένα νοσοκομείο:
Ιογενής μηνιγγίτιδα: Μία λοίμωξη των μηνίγγων (οι τρεις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό)
Εγκεφαλίτιδα: Μια λοίμωξη του εγκεφάλου
Μυοκαρδίτιδα: Μία λοίμωξη του καρδιακού μυός
Τα νεογνά μπορεί να μολυνθούν από τις μητέρες τους κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά τη γέννηση και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη σοβαρής λοίμωξης, συμπεριλαμβανομένης της μυοκαρδίτιδας, της ηπατίτιδας και της μηνιγγοεγκεφαλίτιδας (φλεγμονή του εγκεφάλου και των μηνίγγων ταυτόχρονα). Στα νεογέννητα, τα συμπτώματα μπορούν να αναπτυχθούν μέσα σε 2 εβδομάδες μετά τη γέννηση.
Μεταδοτικότητα του ιού
Ο ιός Κοξάκι είναι πολύ εύκολο να κολλήσει από το ένα παιδί στο άλλο. Μπορεί να μεταδοθεί από άπλυτα χέρια και από επιφάνειες που έχουν μολυνθεί από περιττώματα. Μπορεί επίσης να εξαπλωθεί μέσω σταγονιδίων που “ψεκάζονται” στον αέρα, κάθε φορά που κάποιος ασθενής (μολυσμένος με Κοξάκι) βήχει ή φτερνίζεται.
Ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιό Coxsackie είναι υψηλότερος μεταξύ των βρεφών και των παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών. Ο ιός εξαπλώνεται εύκολα σε μέρη, όπως σχολεία, παιδικοί σταθμοί και κατασκηνώσεις. Τα παιδιά που έχουν μολυνθεί με τον ιό Κοξάκι είναι πιο μεταδοτικά κατά την πρώτη εβδομάδα που ασθενούν.
Πρόληψη
Δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό Coxsackie. Το πλύσιμο των χεριών είναι η καλύτερη προστασία. Πρέπει να μάθετε τα παιδιά σας να πλένουν τα χέρια τους συχνά, ιδιαίτερα μετά τη χρήση της τουαλέτας (ειδικά σε δημόσιους χώρους), πριν από τα γεύματα και πριν την προετοιμασία του φαγητού. Τα κοινόχρηστα παιχνίδια σε κέντρα παιδικής φροντίδας θα πρέπει να καθαρίζονται τακτικά με απολυμαντικό, επειδή ο ιός μπορεί να ζήσει σε αυτά τα αντικείμενα για μέρες.
Τα παιδιά που ασθενούν με τον ιό Κοξάκι θα πρέπει να μείνουν μακριά από το σχολείο για λίγες ημέρες, για να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού. Η διάρκεια μιας μόλυνσης ποικίλλει ευρέως. Σε περίπτωση πυρετού χωρίς άλλα συμπτώματα, η θερμοκρασία του παιδιού μπορεί να επιστρέψει στο κανονικό εντός 24 ωρών, αν και ο μέσος όρος εμπύρετης κατάστασης διαρκεί 3-4 ημέρες. Αν ο ιός έχει εκδηλωθεί με λοίμωξη σε χέρια, πόδια κλπ τότε συνήθως διαρκεί για 2-3 ημέρες. Σε περίπτωση ιογενούς μηνιγγίτιδας μπορεί να διαρκέσει 3-7 ημέρες.
Αντιμετώπιση
Ανάλογα με τον τύπο της λοίμωξης και τα συμπτώματα, ο γιατρός του παιδιού μπορεί να συνταγογραφήσει φαρμακευτική αγωγή, για να κάνει το παιδί να αισθανθεί πιο άνετα. Ωστόσο, επειδή τα αντιβιοτικά λειτουργούν μόνο ενάντια στα βακτήρια, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση μιας μόλυνσης από τον ιό Κοξάκι.
Η ακεταμινοφαίνη μπορεί να δοθεί για την ανακούφιση του πόνου. Αν ο πυρετός διαρκεί για περισσότερο από 24 ώρες, ή αν το παιδί σας έχει κάποια συμπτώματα μιας πιο σοβαρής λοίμωξης του ιού Coxsackie, καλέστε τον γιατρό σας.
Τα περισσότερα παιδιά με μια απλή λοίμωξη από τον ιό Coxsackie αναρρώνουν πλήρως μετά από μερικές ημέρες χωρίς να χρειάζεται καμία θεραπεία. Ένα παιδί που έχει πυρετό χωρίς άλλα συμπτώματα θα πρέπει να ξεκουραστεί στο κρεβάτι, ή να παίζει ήσυχα σε εσωτερικούς χώρους. Μην ξεχνάτε να του δίνετε άφθονα υγρά, για να αποφευχθεί η αφυδάτωση.
Πότε να καλέσετε τον παιδίατρο
Καλέστε αμέσως το γιατρό, εάν το παιδί σας εμφανίσει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:
Πυρετός υψηλότερος από 38°C για βρέφη μικρότερα των 6 μηνών και μεγαλύτερος από 38,8°C για τα μεγαλύτερα παιδιά
Ανορεξία
Πρόβλημα στην σίτιση
Έμετος
Διάρροια
Δυσκολία στην αναπνοή
Σπασμοί
Ασυνήθιστη υπνηλία
Πόνο στο στήθος ή την κοιλιά
Πληγές στο δέρμα ή μέσα στο στόμα
Σοβαρός πονόλαιμος
Σοβαρός πονοκέφαλος, ειδικά μαζί με εμετό, σύγχυση, υπνηλία ή ασυνήθιστη
δυσκαμψία του αυχένα
Κόκκινα, πρησμένα και υγρά μάτια
Πόνος σε ένα ή και τους δύο όρχεις στα αγόρια
Πηγή: Μετάφραση/απόδοση από Iatropedia με πληροφορίες από το http://kidshealth.org